Οι ξεματιάστρες
Κάθε χωριό έχει καί τις ξεματιάστρες του — τις γιάτρισσες, όπως τις λέγανε κείνα τά χρόνια — πού σάν έργο τους
είχαν κι έχουν νά ξεματιάζουν τά μωρά καί γενικά τά
μικρά παιδιά τής γειτονιάς, μέ τόν δικό τους βέβαια τρόπο
κάθε μιά. Άλλη μέ λαδωμένο βαμπάκι, άλλη μέ άλάτι,
άλλη μέ κάρβουνο κι άλλη μέ διάφορα άλλα ξόρκια. Καί
δέ ξεματιάζουν μονάχα, μά καί γιατρεύουν άποτελεσματικά
όλες τις μικροανημποριές κι όλα τά πονίδια τών μικρών
καί τών μεγάλων άκόμα, πατώντας πότε μέ στάχτη τή γλωσσίτσα τους καί τό λαιμό, πότε τή κοιλίτσα τους, δένοντας
κάθε τόσο μέ τό δάχτυλό τους τόν άφαλό, καί πότε δίνοντάς τα — κατά τή πάθηση βέβαια — άνάλογα γιατροσόφια
καί τις άπαραίτητες συνταγές!
Οί γυναίκες αυτές πού κατά κανόνα είναι γερόντισσες μέ
πλουσιώτατη πείρα γιά τό κάθε τι, σέ γιατροσόφια, βοτάνια, μπλαθριά κι άλοιφές γιά πονίδια, καψίματα, κοψίματα καί γιά σπυριά, έχουν άναγάγει τό ξεμάτιασμα τών μικρών — μά καί τών μεγάλων άκόμα — ’ ένα είδος ιεροτελεστίας!
Στήν άρχή, σταυρώνουν τρεις φορές τό μικρό κι
υστερα κλείνοντας καί τά δυό τους μάτια, άνοίγουν τό στόμα
καί ξεθεώνονται κυριολεκτικά με ένα άτέλειωτο χασμούρισμα καί μουρμουρητό άσυναρτήτων λέξεων, άναμασσώντας κάθε τόσο ψιθυριστά ξόρκια, ρήσεις, έπικλήσεις
κι εύχές:
«Ό Χριστός νίκα τό κακό καί διώχνει τό πονηρό κι τούν
Όξου άπό δώ…!»
Τελειώνοντας, άνοίγουν τά μάτια, φτύνουν καί πάλι
τρεις φορές τό μικρό, λέγοντάς του: «Φτοΰ σου, μασκαρά
νά μήν άβασκαθής!…
Τό φτύσιμο άλλωστε είναι καί υποχρέωση πού σάς τήν
επιβάλλει η κοινωνική άγωγή! Σά λάχη — στά χωριά —
νά βρεθήτε σέ σπίτι μέ μωρό, καί στό δρόμο σας άκόμα
ταιριάση νά σταυρωθήτε μέ γυναίκα γνωστή σας μέ μικρό
στήν άγκαλιά της παιδί, σταθήτε, μή κάνετε άλλοιώς, σταθήτε νά τό κουβεντιάσετε, νά τό κεράσητε αν σάς έρχεται
βολετό καί νά τό φτύσητε ύστερα τρεις φορές!… Άλλοιώτικα θά παραξηγηθήτε πολύ καί θά σχολιασθήτε σάν
άνάγωγος καί χωρίς άνατροφή μέσα στήν κοινωνία(!)…
«Ά, μαρή!… Ού βουμπήρς δέ ’όφτυσι τού πιδί-ού βουμπήρς δέ ντράπ’κι λιγάκι…!»
Τώρα μαζί μέ τό φτύσιμο, χτυπούν καί ξύλο! Τό φτύσιμο
όμως είναι γιά τούς μικρούς καί τό ξύλο γιά τούς μεγάλους…!!!
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΑΕΝΑ
Λαογράφου – Συγγραφέως
